Pantoffeldiertje vs amoebe

Een erg leuk filmpje voor een bioloog...

Geloof het of niet, maar ook onder de microscoop wordt op leven en dood gevochten... hier een filmpje over een pantoffeldiertje dat van een amoebe wil snoepen, maar gaat dat wel helemaal goed?

Routine

Gisteren fietste ik naar school en bedacht dat het zowaar een routine begint te worden. In het begin van mijn leraarscarriere ging ik vol spanning naar school. Wat zou deze dag weer brengen? Zou het allemaal goed gaan? Kan ik alles op tijd uitzoeken? Wat bedenken de leerlingen nu weer?

Nu was ik gewoon veel zekerder van mezelf. Dat er onbekende factoren zijn die nog voor de eerste les uitgezocht moeten worden, dat is inmiddels routine geworden. Staan de practica spullen klaar? Waar is de afstandsbediening voor beamer X? Hoe zit het met de afspraken rond Atheneum 3? Maar het is minder erg als er af en toe iets niet helemaal klopt.

Scheelt ook dat ik me goed voorbereid had. Ik heb nog niet zo'n arsenaal aan reserve-lesonderdelen, maar toch kan ik de leerlingen betekenisvol aan het werk houden.

Ik vond het ook goed gaan. Niet dat het helemaal naar mijn zin is; maar dat ligt er eigenlijk aan dat ik niet precies weet welke sfeer ik in de klas wil. Als ik iets wil, ben ik er van overtuigd dat ik het ook kan bereiken. Streng en ordelijk, gericht op regeltjes; of iets meer wanorde maar een vriendelijkere atmosfeer. Dat laatste betekent dan wel weer dat je soms 10 keer per les de leerlingen tot stilte moet manen, en dat kost tijd en energie.

Vakantie

Eerlijk is eerlijk: ik snap niet dat er een lerarentekort is. Zeker niet nu ik in de herfstvakantie lekker op de bank zit thuis, wat logés voor de kinderen enz. Van mij had het niet zo nodig gehoeven, een aantal collega's was er meer aan toe begreep ik. Nu heb ik natuurlijk ook maar een 50% baan, dat is minder intensief.

Het is gewoon lekker om mee te gaan op het ritme van tieners. Die hebben de vakantie wel nodig. Er wordt vaak gemopperd op luierende tieners, maar het is toch goed voor ze om genoeg vakanties te hebben. Leraren volgen dit ritme gewoon.

Enfin. Mijn nakijkwerk is af sinds gisteren, nog een paar opdrachten doen voor de lerarenopleiding en dan houd ik nog een paar vrije dagen over voor wat klussen in en om huis.

Overigens wordt er over de hele wereld over vakanties van leraren gezeurd. In een aantal landen worden leraren alleen betaald voor de dagen die ze op school zijn... 

Celdeling (mitose) filmpjes

Wat bestaan er toch veel enorm leuke filmpjes over biologische onderwerpen! Soms in het Spaans of Portugees, en vaak in het Engels. Bijvoorbeeld een filmpje over de celdeling, waarbij je precies kan zien hoe de chromosomen uit elkaar getrokken worden. Als je 't niet voor je ogen zag gebeuren, zou je denken dat die biologieboeken je iets op de mouw spelden...

En zo'n wondertje gebeurt duizenden malen per etmaal in je eigen lijf, zeker als je in de groei bent. Hier een schematische versie, waar wordt uitgelegd hoe het werkt. Voor geïnteresseerden.

Sweet sweet victory

Vrijdagmiddag heb ik een VWO 3 klas getemd. Na vijf keer proberen is het dan gelukt: NIEMAND kletste meer. Ik genoot. Een kleine geschiedenis:

• allereerst heb ik ze maar één uur per week, het laatste uur van hun week. Namen leren is dan erg moeilijk, en ze willen allemaal graag weekend gaan vieren. Het is, hoor ik van collega's, een 'kletserige' klas.
• de eerste en de tweede lessen waren vrij rommelig, maar ik had nogal wat stof om er doorheen te krijgen, dus de leerlingen moesten goed opletten om het bij te benen. Dat lukte uiteindelijk prima. Een paar grappen, flink werktempo.
• De derde en vierde lessen waren practica, leuk voor degenen die geinteresseerd zijn in biologie en ook leuk voor degenen die dat niet zijn, en willen klieren. Want ik kan gewoon niet overal tegelijk zijn. Ik was er niet tevreden over.
• De vijfde les werden ze bijna niet stil. Ik dreigde: volgende week krijgen jullie een SO, en nu wil ik uitleggen wat ik dan ga vragen. Als jullie praten, stop ik met lesgeven, en dan haal je een slecht cijfer voor je SO. Het maakte geen indruk, al merkte ik dat een paar leerlingen de anderen tot de orde riepen. Als het rumoerig was, stond ik ijskoud te wachten totdat ze stil werden; dan ging ik weer praten totdat het weer rumoerig werd. Het schoot niet op en ik zag het om eerlijk te zijn duister in voor mijn relatie met deze klas. Ik moest er ook nog iemand uitsturen die het rumoerigst was en ook nog een etui vlak onder mijn neus door de klas gooide. Grootste pluspunt: ze kregen me niet op de kast.
• De zesde les pakte ik het anders aan. Aan het begin van de les kondigde ik aan dat ik vrijdagmiddag het zevende uur vrijgepland had voor nakomers. Dat was ook echt zo. Een druktemaker heb ik met zijn tafel tegen het bord aan gezet en de hele les daar gehouden. Ben erg streng geweest, ook voor kleine overtredingen. En wie kletste heb ik gedreigd met de strafklas, dan konden ze daar de stof verder inhalen. En het werkte. Eindelijk had ik een methode die werkte in die klas. NIEMAND kletste tijdens mijn uitleg. Sweet sweet victory...

Nakijken

Er bestaat een gouden Bijbelvers: wees niet al te rechtvaardig. Hoewel het een beetje apart is dat dit vers staat in een boek dat juist rechtvaardigheid promoot, heeft het me weer eens in leven gehouden.

Ik heb het dus over niet al te rechtvaardig nakijken. Hoewel ik slechts een kleine onderwijsbaan heb, moest ik al honderden blaadjes nakijken. Practicumverslagen. Werkboeken. Repetities. SO's. Deze week was echt erg. Twee dozen vol werkboeken, repetities van vier klassen. Zeker die open vragen, dat kost echt veel tijd. Soms wel twee uur per klas. Gisteren 10 uur gewerkt en eergisteren 12 uur. Dat zijn lange dagen.

En als je dan elke leerling tot in de puntjes recht wilt doen, overleef je niet.

• Een werkboek: je hebt eenvoudigweg niet voldoende tijd om honderd werkboeken grondig door te spitten. Een algemene indruk, enkele pagina's steekproef (is het netjes, compleet, correct) en voilà: hier is je cijfer.
• Practicumverslagen zijn al net zo subjectief. Met enige schaamte moet ik bekennen dat handschrift echt een rol speelt in de cijfers die ik geef. Wil ik niet, gebeurt wel.
• Een repetitie is wel wat objectiever, ook de open vragen. Dan kan je naar argumenten kijken.

Maar goed: ik ben bij met nakijken!! Geen achterstallig werk, heerlijk. En dat alles door dat gouden Bijbelvers.

Kletsen

Wat moet je nu doen als een klas moeilijk stil wordt? Ik ben gezegend met één klas die wat dat betreft een uitdaging vormt. Gezegend zeg ik, want dit biedt de kans om strategieen uit de boekjes toe te passen. Het wordt geen puinhoop in de klas, maar de leerlingen praten veel onder elkaar en letten slecht op.

• Strategie 1: het tempo van de les opvoeren. Veel stof behandelen en dan ook veel huiswerk geven. Dit werkte matig vond ik. De leerlingen hadden het niet geleerd en een paar lessen later waren ze de stof weer vergeten zodat ik moest gaan herhalen.
• Strategie 2: leuke dingen gaan doen. Ik heb twee practica gegeven aan de klas. Maar hier werd het niet minder rommelig van, integendeel er werd geklierd met de oogdouche enz. Achter mijn rug om natuurlijk, dus wie de schuldige was weet ik niet.
• Strategie 3: Stoppen met praten zodra de klas gaat kletsen, en pas weer beginnen als ze stil worden. Je merkt dan dat een aantal leerlingen wel wil leren, en die beginnen hun klasgenoten tot de orde te roepen. Dat is prima op zich, en ik probeerde daarop in te haken. Toch lukt het dan niet om alle stof er doorheen te krijgen.
• Strategie 4: de leerlingen zelfstandig laten werken. Degenen die dat doen, kunnen mij vragen stellen, degenen die niet zelfstandig aan het werk gaan hebben pech. Die krijgen dan maar geen les.

Het werkt allemaal nog niet zo. Gelukkig zijn er heel veel boeken geschreven over orde houden, dus ik kan nog heel wat strategieen toepassen op deze klas.

Ik kan natuurlijk heel streng gaan worden, van je "lik op stuk" en zo. Misschien moet dat wel. Maar vooralsnog stel ik dit uit, het past niet echt bij me. Ik hoop dat ik de leerlingen zelf aan het werk kan krijgen.

En de grootste uitdaging: me niet op de kast laten jagen. Vooralsnog lukt dat wel!