Labeltjes

Er zitten steeds meer kinderen met 'labels' in de klas. Hoe gaat een school hier mee om? Ik zag een paar voorbeelden:

• enkele kinderen kunnen niet zo snel lezen, maar zijn wel slim. Oplossing: een toets aan ze voorlezen. Ze kunnen zo bewijzen wat ze wel kunnen, in plaats van altijd maar aan te lopen tegen dat wat ze niet kunnen. Arbeidsintensief (ik zat voor te lezen aan twee kinderen) en daarmee is het altijd de vraag hoe ver een school hiermee kan gaan. Toch is het geweldig om ze een kans te kunnen geven.
• een leerling heet niet voldoende fijne motoriek om te schrijven. Hij mag als uitzondering een laptop hebben in de klas. Typen kan hij namelijk wel.
• een leerling heeft gedragsproblemen. Je merkt dat de docent probeert om hem er bij te houden. Hij pikt iets meer van hem, waarschuwt hem net die éne keer extra in plaats van hem er uit te sturen. De klas protesteert niet, die is hier blijkbaar van op de hoogte.

Natuurlijk kan je lang niet alle problemen oplossen. Maar zo lang er op een menselijke manier mee omgegaan wordt, in de politiek en op scholen, is er hoop, toch? 

Territorium van kinderen

Zo maar regeltje in een bericht in de volkskrant. Het territorium waar kinderen spelen is 90% kleiner geworden de afgelopen 30 jaar. Het gaat om kinderen rond 11 jaar.

Is de wereld écht zo veel onveiliger geworden?
Ligt het aan de verstedelijking?
Te voorzichtige ouders?
Computerspelletjes?

Toen ik 11 was (dat is dus 30 jaar geleden), had ik mezelf als doel gesteld werkelijk ELKE weg, steeg, slop (we hadden één officieel slop in mijn geboorteplaats) aan onze kant van het spoor te kennen. Dat was nog een heel karwei, want er woonden zo'n 5-10.000 mensen in dat gebied. Ik struinde dus wat af.

Ik wist ook precies de weg in de weilanden aan de noordkant van het dorp, tot een paar kilometer van het dorp. Anders kwam je namelijk bij een doodlopend weiland en die sloten waren best breed. En nat. Ik kende de mollenvanger, en we waarschuwden de boer als er een koe in de sloot was gekomen.

We hadden een groot vlot op de Rijn, waar je met wel 20 man op kon. Een boomhut (die overigens neerstortte toen we er met zijn vijven in zaten). Ik had in een oud bad een aquarium gemaakt van kikkervisjes en andere slootdieren.

Mmmm.... hoezo generatiekloof?

Zou er enige andere tijd in de wereld geweest zijn dat er in zó korte tijd zó veel veranderd is? Of ben ik gewoon een oude knar aan het worden :-)?

Leren van collega's

Omdat ik nog niet formeel op 'mijn' school werk, loop ik een aantal dagen mee. Een soort stage. Ik moet zeggen, volgens mij is dit de beste manier om het onderwijs binnen te komen. Inmiddels heb ik al veel verschillende leraren en lessen gezien. Met diverse gevoelens:

Bewondering: De eerste les die ik bijwoonde was heel goed. Geen sprake van ordeproblemen, positieve sfeer, een leerprestatie die door docent en leerlingen samen werd neergezet... prachtig om te zien en tegelijk ver buiten mijn bereik.

Opluchting: Gelukkig was een van de volgende lessen bij een beginnende leraar, en toen pas dacht ik: o, zó kan ik het tenminste ook! De sfeer was onrustig en rumoerig, maar de leerlingen leerden wel iets. Zo gaat het dus gewoon zo af en toe.

Nog meer bewondering: een ervaren leraar die een lastige klas op vrijdagmiddag in toom wist te houden. Geweldig. Heel strak op orde letten, en tegelijkertijd de les verder laten gaan.

Ik zie er naar uit om zelf aan de slag te gaan. Met een goed beeld van hoe mijn onmiddellijke toekomst er uit gaat zien. En een idee van hoe ik het uiteindelijk aan wil pakken.

Leraar thuis (2)

Het is echt waar... ik moet het toegeven... ik pas leraartrucjes thuis toe...

Laat mijn vrouw het niet lezen.

Als ik mopper op de kinderen, denk ik: is dit grensbewaking of grensverdediging? Werk ik nu aan intrinsieke of extrinsieke motivatie? Zou ik nu moeten negeren, straffen of waarschuwen? Of straffen én waarschuwen? Moet ik nu de strenge vader spelen of een relatie met ze opbouwen?

Zucht... dit wilde ik niet en toch gebeurt het.

En toch is dit misschien wel positief. Want ik wilde als persoon nieuwe dingen leren. En dat is dus aan het gebeuren. Al die boekenwijsheid ben ik dus aan het internaliseren.

Nu maar hopen dat mijn vrouw en kinderen aan de rem trekken als het te gek wordt!

Veel sterkte...

Ik kondig op mijn huidige werk aan dat ik leraar ga worden. En gelijk beginnen mensen meewarig te kijken. Het lijkt wel of me iets ergs is overkomen!

"Wat goed van je!"
"Nou, veel sterkte er mee..."
"Zo... nou, ik geloof niet dat ik het zou kunnen hoor!"

Zo erg kan het toch niet zijn???

Blijkbaar zien veel mensen onderwijs niet zitten. Zo'n hele groep van pubers, daar ziet men niet overheen. Nu, ik kom er in hoog tempo achter dat er dikke boeken geschreven zijn over orde in de klas. Het is dus echt een punt voor iedereen.

Neem nu het boek "Lessen in orde", van Peter Teitler. Boordevol praktische tips, analyses, onderzoeken, alles gericht op ordelijke lessen in een positieve atmosfeer. Neem de honderden tips op de website leraar24. Of de duizend jaar gecombineerde ervaring van de website duizend jaar voor de klas.

De andere kant zie ik vandaag. Ik loop mee met een leraar, en zie leuke klassen die echt wat leren onder leiding van een positieve leraar. Zo kan het dus. Maar het is niet vanzelfsprekend.

Al met al... ik word er niet bang van. Maar ik bereid me wel voor. En houd me dus aanbevolen voor meer tips, websites, boeken over orde houden!

Kikkerdril in de les?

Hét grote nadeel van bioloog zijn is de winter. En die is al een tijdje definitief over! Dus nu hebben we ruwweg negen maanden om extra enthousiast te zijn over ons vak.

Ook kikkers werden wakker in Maart. Ze kwamen uit hun winterse schuilplaats, en gingen op weg naar water. Dat kon je helaas voornamelijk zien aan de vele doodgereden kikkers en padden op de weg... Het waren er honderden, in onze wijk alleen al.

Pas ontdekten mijn dochter en ik prachtig kikkerdril in de sloot. Echt een teken van ontluikende lente. Zulke onooglijke stipjes in slijm verpakt, zomaar midden in deze boze wereld. Dat kan nooit iets worden, denk je dan. En dus hebben we een kluitje kikkerdril in een emmer in de achtertuin gezet. Gewoon om te kijken hoe zich dit jaar de metamorfose van ei tot kikkertje voltrekt. Niet te diep water, in de schaduw houden, dan moet het goed komen.

Kikkerdril in de salamanderpoel in Lunetten

En nu vraag ik me af: kan je zoiets ook in een leslokaal doen? Pikken leerlingen er iets uit op? Past het in een willekeurige lesmethode?

Ook thuis leraar

"Ik zeg het maar vast, je kan je leraar-manieren op school laten!" zegt mijn vrouw.

Het is maar dat ik het weet.

Tja, nu ik het onderwijs in ga, staat iedere opmerking van mij naar mijn kinderen toe onder verdenking. Heeft hij dit van zichzelf, of komt het door dat gelees in leraren-boeken? Nog even en hij gaat de leercyclus van Kolb thuis toepassen. Dan zijn de rapen dus gaar.

Dus ik doe mijn best. Om verdraagzaam naar mijn kinderen te zijn. Om ze niet te streng toe te spreken. En mijn vrouw al helemaal niet.

Misschien geven ze me dan het voordeel van de twijfel. Want verdacht, dat blijf je, als aankomend leraar.

Leraar versie 0.1

Tja, daar sta je dan. Mét een Ir. titel op zak, en een halve (nou ja, met de stijgende pensioenleeftijd een derde) carrière achter de rug. Zónder enige onderwijservaring. En nu de eerste les.

Zo'n 30 nieuwsgierige koppies staren je aan. Een lerarencoach zit op de achterste rij. Ik probeer mijn voorbereiding weer voor de geest te halen en daar gaan we dan.

Alles wat er zoal in een eerste les gebeurt, gebeurt ook hier. Leerlingen proberen van alles uit, en orde is ver te zoeken. Tafels verschuiven, er is permanent geroezemoes en leerlingen onderbreken me aan de lopende band. Hmmmm.

Toch slaag ik er in om met regelmaat de klas stil te krijgen, en zo uit te leggen dat een aantal leerlingen, verbaasd over zichzelf, uitroepen: hé, ik snap het! Yes!!! denk ik.

En zo door de les heen verpand ik stiekem-weg mijn hart aan dit zooitje ongeregeld. Nieuwsgierig, liever lui dan moe, enthousiast, opgroeiend, wat voor kwalificaties je er ook aan geeft, het zijn mooie mensen.

Tja... ik beschouw mezelf dus als leraar versie 0.1. Ben benieuwd wanneer ik het volgende 'level' haal!